Kapellen St. Augustinuskerk

Uit Parwiki
Versie door Pastoor (overleg | bijdragen) op 11 nov 2024 om 10:12
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)

1 Kapellen

1.1 Binnenkapel

De binnenkapel staat in de boeken van de parochie in het verleden steeds vermeld als de kapel van O.L.V. van Altijddurende Bijstand.

St. Augustinuskerk, binnenkapel, Altaar
St. Augustinuskerk, binnenkapel, Altaar detail
St. Augustinuskerk, binnenkapel, Mariabeeld (2020)
Het altaartje met retabel van de binnenkapel is, toen in slechte toestand, afkomstig uit de St. Laurentiuskerk van Spaubeek. Het werd in 1909 gekocht, gerestaureerd en geschilderd.[1] Het is in de 19de eeuwse baroktrant (eerste kwart van de 19de eeuw). In 1909 werd ook de buitendeur die hier was, direct achter het huidige altaar, "gesupprimeerd". Liber Memorialis, 148. Eerder was hier de toegang tot de kerk. In 1909 werd het huidige portaal als toegang ingericht, daartoe werd de trap naar het oksaal verplaatst zodat de andere kapel, nu de buitenkapel, beschikbaar kwam als doopkapel. Het eikenhouten Mariabeeld (h. 97 cm) is op 15 augustus 2020 geplaatst. Het is gemaakt door Vera Teunen in de stijl van de Meester van Elsloo voor de documentaire-film "De mythe en de Meester" van Bart Hölscher. Een uitgebreider verhaal achter dit beeld vind u hier. (h. 97 cm)

In 1913 had pastoor Thissen de opbouw van het altaar laten aanpassen zodat de icoon van Altijddurende Bijstand erop geplaatst kon worden. In 1982 werd deze icoon vervangen en de altaarnis in de oude vorm hersteld zodat het kleine donkere Mariabeeld er geplaatst kon worden, met ex-voto's op rood fluweel achter haar.[2] Deze, meestal kleine gouden, ex-voto's zijn in 1992 gestolen.
In de zomer van 1997 vonden wij bij het restaureren en vervangen van het vergane altaarblad (houtworm) heel wat halfvergane pakken "Lucky Strike"-sigaretten. Kennelijk heeft iemand deze na de bevrijding in 1944 daar verstopt en vervolgens vergeten.
Op 15 augustus 2020 is hier een nieuw beeld geplaats. (zie hier boven)
Op 14 augustus 2024 zijn twee teruggevonden reliekbussen uit twee altaren van de vorige St. Augustinuskerk in dit altaar geplaatst.

St. Augustinuskerk, binnenkapel, Blijde geheimen
St. Augustinuskerk, binnenkapel, Glorievolle gheimen
St. Augustinuskerk, binnenkapel, Mozaïekvloer (1909) door Jos Eigens? (onleesbaar) uit Maastricht.[3]

1.1.1 Muurschilderingen

Op de muur zijn de 15 geheimen van de rozenkrans geschilderd. Het zijn opgeplakte stukken doek, temidden van op de muur geschilderde decoratie.
Daterend uit 1924?. (72 x 42 cm)

1.2 De blijde geheimen

De engel Gabriël brengt de blijde boodschap aan Maria
Maria bezoekt haar nicht Elisabeth
Jezus wordt geboren in de stal van Bethlehem
Jezus wordt in de tempel aan God opgedragen
Jezus wordt in de tempel teruggevonden

1.3 De droeve geheimen

Jezus bidt in doodsangst tot Zijn hemelse Vader
Jezus wordt gegeseld
Jezus wordt met doornen gekroond
Jezus draagt Zijn kruis naar de Calvarieberg
Jezus sterft aan het kruis

1.4 De glorievolle geheimen

Jezus verrijst uit de doden
Jezus stijgt op ten hemel
De heilige Geest daalt neer over de apostelen
Maria wordt in de hemel opgenomen
Maria wordt in de hemel gekroond


1.4.1 Het kruis van Catsop

Het kruis van Catsop

Bie ut kruus van Catsop

Wee heet gebeiteld aon dee kop?
  Waor t'n artiestehand
of woar et'ne boeremins
  dee rook nao veld en land?

Wee heet gebeiteld aon dee kop?
  Wee waor zoe euren tollek
Ao Slievenhier? Wee goaf uuch zoe
  aon us, eur Limburgs vollek?

Wee heet geveuld de depe pijn
  en gans de lijensweg,
En dat gestoke oet et hout
  wee voolt mit uuch de sleeg?

Wee heet de smart begrepe en
  ze veur us oetgebeeld,
Eur liechaam gans ineingestók,
  eur pijn us neet verheild?

Geer hónk aon'nen auwe moer,
  veer weite weier niks.
Meh wat deit ouch de makers noam
  be zoe'ne kruzefiks?

1941, Harie Loontjens

In 1941 heeft pastoor E. Helgers dit kleine, waardevolle kruis uit de 13de eeuw ontdekt op Het Einde, waar het sinds mensen­heugenis het huis van Dirk Engelen sierde. Het corpus werd gerestaureerd en kreeg een plaats in deze kapel. (73 x 50,6 cm.)

Er werden toen een aantal copieën van het kruis gemaakt. Een exemplaar, in bezit van het Groene Kruis, Elsloo hebben wij ten geschenke gekregen bij de opening van de parochiezaal in 1995 waar het tegen de achterwand hangt. Ook een tweede exemplaar is aan ons geschonken en hangt in de bijsacristie van de Mariakerk. In mei 2023 hebben wij er een aangetroffen in de parochiezaal van de Barbarakerk in Treebeek.

In het Liber Memorialis, 204 staat als laatste onder 1941 (van de hand van pastoor Helgers):
Pro memorie; een zeer oud kruisbeeld, dat in vervallen toestand “op het Eind” tegen ‘t huis van Engelen hing werd in der loop van dit jaar gerestaureerd door het atelier Hack te Maastricht en heeft een plaats gekregen in onze kerk op het O.L. Vrouwe altaar.

1.4.2 Triomfkruis

Triomfkruis
Het 1,5 m meter hoge corpus uit notenhout (kennelijk) dateert van rond 1500. Het corpus hing ooit, op een ander kruis, buiten in de buurt van of tegen de vorige kerk onder een afdak. Het werd in 1907 gerestaureerd door Jos Thissen uit Roermond voor 200 gulden.[4] Het hoofd en enkele onderdelen aan de zijde en voeten werden vernieuwd in eikenhout. Het huidige kruishout is toen ook nieuw vervaardigd. Het werd gepolychromeerd door J. Meurmans uit Roermond. Het hele kruis heeft al eerder in deze kapel gehangen, later hing het aan de zuil tegenover de preekstoel en daarna hing het boven de communiebank tot aan de plaatsing van het huidige hoofdaltaar in 1998.

1.4.3 Glas-in-lood-raam

Glas-in-lood in binnenkapel
Glas-in-lood in binnenkapel, detail
Glas-in-lood in binnenkapel, detail
Het raam met het opschrift O.L.Vrouw van Altijddurende-Bijstand, bescherm onze mannen, is geplaatst in 1924 door fa. Koolen en zonen, Roermond.

1.5 Mariakapel buiten

Mariabeeld Mariakapel
Mariabeeld in de Mariakapel (buiten). Het beeld is van metaal, voorzien van een plamuurlaag waardoor het op terracottalijkt. Het is afkomstig uit Frankrijk. Het werd verworven in 1993.

Deze kapel is in principe overdag open. Men kan er komen bidden en eventueel een kaarsje branden.

2 Voetnoten